جرم قذف
بررسی جرم قذف
ادب و احترام به یکدیگر در روابط افراد با هم از اهمیت بالایی برخوردار می باشد تا آنجا که قانونگذار کیفری در مورد بکاربردن الفاظ در روابط بین افراد سختگیری کرده است.
جرم قذف یکی از جرایمی می باشد که ارتباط با روابط افراد با هم دارد و به طور کلی می توان به این صورت تعریف کرد که هر گاه شخصی چیزی را به دیگری نسبت بدهد تا چایی که باعث تحت شعاع قرار گرفتن شخصیت و آبروی خود و حتی بستگان آن شخص را فراهم آورد جرم قذف اتفاق می افتد.
در این مورد مقذوف خود با به وسیله وکیل پایه یک دادگستری می تواند به دادگاه مراجعه و احقاق حق بنماید. در این مقاله سعی داریم به بررسی این جرم و احکام مرتبط با آن بپردازیم.
شرایط تحقق جرم قذف
در ابتدا بایستی اشاره نمایم که میان جرم توهین و جرم قذف به دلیل اینکه آبرو و حیثیت افراد تحت شعاع قرار خواهد گرفت شباهت وجود دارد اما مصادیق این دو جرم اساسا متفاوت می باشد.
در صورتی که لفظ یا فحشی که به ناموس مردم خطاب دارد و نسبتی ناروا به مخاطب خود داشته است قطع به یقین توهین و هتک حرمت بوده و نه الزاما جرمی تحت عنوان جرم قذف و مخاطب خود با به وسیله وکیل پایه یک دادگستری این اختیار را دارد ، از شخصی که آن را روا داشته است شکایت کند.
با توجه به صراحتی که درماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی وجود دارد در صورتی می توان جرم قذف را محقق دانست که فردی به شخص دیگری زنا یا لواط را در مقام تخاطب نسبت داده است و تفاوتی در مرده یا زنده بودن مخاطبی که ناروا به او نسبت داده می شود ندارد.
هر جرمی برای تحقق نیازمند به ارکانی برای تشکیل می باشد که شامل رکن قانونی و مادی و معنوی می باشد. در ادامه به بررسی این ارکان می پردازیم.
در ماده ۲۴۶ قانون مجازات اسلامی اشاره شده است که برای تحقق عنصر مادی قذف می بایست روشن و بدون ابهام بوده باشد در غیر این صورت تحقق این جرم امکان ندارد به طور کلی اگر شخصی شکایت کند که متهم الفاظی را به کار برده ولی وکیل پایه یک دادگستری از طرف متهم با دلایل اثبات کند که الفاظ صریح به شاکی نسبت داده نشده و ابهام آن برای قاضی معلوم و محرز گردد جرم قذف اتفاق نیافتاده و حکم برائت نسبت به متهم صادر می شود.
اما در مورد تحقق عنصر معنوی این جرم که همان وجود قصد و نیت می باشد بایستی اشاره کنم که نسبت دهنده قذف بایستی معنای الفاظی را که بیان می کند بداند و با قصد این الفاظ را به دیگری نسبت بدهد. آگاه باشد و قاصدانه این انتساب را به کار برده باشد. در این مورد نکته ای وجود دارد که هرگاه قرینه ای وجود داشته باشد مبنی بر اینکه منظور نسبت دهنده قذف نبوده است حد این جرم ثابت نمی شود.
موارد سقوط حد قذف
• تصدیق قاذف در خصوص اظهارات قذف کننده مبنی بر قذفی که انجام داده است به صورتی که تحقق این جرم را از نسبت ناروای آن خارج کند.
• در صورتی که آنچه به مقذوف نسبت داده شده است را بتوان با شهادت یا علم قاضی اثبات کرد.
• گذشت مقذوف از حق خود و در صورت فوت او ورثه اش از این حق گذشت کرده و یا کنند.
• در مواردی که دو نفر یکدیگر را قذف بنمایند.
مجازات مرتکبین جرم قذف متقابل حد قذف نمی باشد بلکه مجازات تعزیری درجه ۶ یعنی تحمل ۳۱ تا ۷۴ ضربه شلاق شامل آنها خواهد بود.
موارد متعدد قذف
هر گاه شخصی چند نفر را به صورت جداگانه قذف کرده باشد در موردی که تمام شاکیان خود یا از طریق وکیل پایه یک دادگستری شکایت کرده باشند و این شکایت اعم از اینکه به شکل جداگانه بوده و یا اینکه همه با هم در قالب یک شکایت مطرح نموده باشند قاذف در برابر هر یک از این جرایم قذف مشمول حد مستقل شده و دادگاه آن را اجرا می کند.
و در صورتی که فردی چند نفر را به یک لفظ مورد قذف قرار می دهد هر کدام ازاین افراد می‌توانند جداگانه طرح دعوا نمایند و در صورتی که همه آنان یکجا دعوای خود را مطرح کرده باشند بیش از یکبار حد بر مرتکب جاری نخواهد شد.
قذف عبارت است از نسبت دادن زنا يا لواط به شخص ديگر هرچند مرده باشد.
– قذف بايد روشن و بدون ابهام بوده، نسبت دهنده به معناي لفظ آگاه و قصد انتساب داشته باشد گرچه مقذوف يا مخاطب در حين قذف از مفاد آن آگاه نباشد.
– هرگاه كسي به فرزند مشروع خود بگويد «تو فرزند من نيستي» و يا به فرزند مشروع ديگري بگويد «تو فرزند پدرت نيستي»، قذف مادر وي محسوب ميشود.
– هرگاه قرينه اي در بين باشد كه مشخص گردد منظور قذف نبوده است، حد ثابت نميشود.
– هرگاه كسي به ديگري بگويد «تو با فلان زن زنا يا با فلان مرد لواط كرده اي» فقط نسبت به مخاطب، قاذف محسوب ميشود.
– حد قذف، هشتاد ضربه شلاق است.
– قذف در صورتي موجب حد ميشود که قذف شونده در هنگام قذف، بالغ، عاقل، مسلمان، معين و غيرمتظاهر به زنا يا لواط باشد.
– كسي که به قصد نسبت دادن زنا يا لواط به ديگري، الفاظي غير از زنا يا لواط به كار ببرد كه صريح در انتساب زنا يا لواط به افرادي از قبيل همسر، پدر، مادر، خواهر يا برادر مخاطب باشد، نسبت به كسي كه زنا يا لواط را به او نسبت داده است، محكوم به حد قذف و درباره مخاطب اگر به علت اين انتساب اذيت شده باشد، به مجازات توهين محکوم ميگردد.
– هرگاه کسي زنا يا لواطي که موجب حد نيست مانند زنا يا لواط در حال اکراه يا عدم بلوغ را به ديگري نسبت دهد به سي و يك تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزيري درجه شش محكوم ميشود.
– نسبت دادن زنا يا لواط به کسي که به خاطر همان زنا يا لواط محکوم به حد شده است، قبل از توبه مقذوف، مجازات ندارد.
– حد قذف حق الناس است و تعقيب و اجراي مجازات منوط به مطالبه مقذوف است. در صورت گذشت مقذوف در هر مرحله، حسب مورد تعقيب، رسيدگي و اجراي مجازات موقوف ميشود.
– کسي که چند نفر را به طور جداگانه قذف كند خواه همه آنها با هم، خواه جداگانه شکايت كنند، در برابر قذف هر يك، حد مستقلي بر او جاري ميشود.
– کسي که چند نفر را به يك لفظ قذف نمايد هر كدام از قذف شوندگان ميتواند جداگانه شکايت نمايد و در صورت صدور حكم محکوميت، اجراي آن را مطالبه كند. چنانچه قذف شوندگان يك جا شكايت نمايند بيش از يك حد جاري نميشود.
– کسي که ديگري را به يک يا چند سبب، يك بار يا بيشتر قبل از اجراي حد، قذف نمايد فقط به يک حد محکوم ميشود، لکن اگر پس از اجراي حد، قذف را تکرار نمايد حد نيز تکرار ميشود و اگر بگويد آنچه گفته ام حق بود به سي و يك تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزيري درجه شش محكوم ميگردد.
– پدر يا جد پدري که فرزند يا نوه خود را قذف کند به سي و يك تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزيري درجه شش محكوم ميگردد.
– حد قذف اگر اجرا نشده و مقذوف نيز گذشت نکرده باشد به همه ورثه به غير از همسر منتقل ميگردد و هريك از ورثه ميتواند تعقيب و اجراي آن را مطالبه كند هر چند ديگران گذشت كرده باشند.
– در موارد زير حد قذف در هر مرحله از مراحل تعقيب، رسيدگي و اجراء ساقط ميشود:
الف- هرگاه مقذوف، قاذف را تصديق نمايد.
ب- هرگاه آنچه به مقذوف نسبت داده شده با شهادت يا علم قاضي اثبات شود.
پ- هرگاه مقذوف و در صورت فوت وي، ورثه او، گذشت کند.
ت- هرگاه مردي زنش را پس از قذف به زناي پيش از زوجيت يا زمان زوجيت لعان کند.
ث- هرگاه دو نفر يكديگر را قذف كنند، خواه قذف آنها همانند، خواه مختلف باشد.
عدالت گستر
برای مشاوره با شماره های زیر تماس بگیر :
۰۹۱۵۴۴۲۶۰۰۴
۰۹۱۵۴۲۲۹۷۱۴
۰۹۱۵۴۵۶۹۲۱۹
۰۵۱۳۸۳۳۰۸۰۳
۰۵۱۳۸۳۳۰۸۰۴
تـــــهــــران
یک تیم حرفه ای شماست .