جرم جعل و استفاده از سند مجعول
تعریف جرم استفاده از سند مجعول
منظور از استفاده از سند مجعول یعنی ارائه یا استناد به سند مجعول و به عبارت دیگر بکار بردن عالمانه نوشته یا سند و یا اشیاء دیگر مانند مهر،علامت و ….باعث تحقق جرم می شود و استفاده یا امتناع مادی یا معنوی مرتکب لازم نیست.
ممکن است استفاده کننده از سند مجعول شخصی غیر از جاعل باشد و همچنین ممکن است استفاده کننده و جاعل یک شخص باشد در هر حال جرم جعل و استفاده از سند مجعول دو جرم مستقل و مجزا و دو عمل کیفری مختلف می باشد.یعنی هرکسی سندی را جعل کند و از آن استفاده نماید مرتکب دو جرم شده که به موجب قانون برای هر یک مجازات مستقلی در نظر گرفته شده است.
ارکان تشکیل دهنده جرم جعل و استفاده از سند مجعول
جرم جعل نیز مانند تمام جرایم دارای سه رکن اصلی می باشد:
۱ـ رکن قانونی
۲ـ رکن مادی
۳ـ رکن معنوی
قانونگذار در ماده ۵۲۲قانون مجازات اسلامی جرم جعل را اینگومه تعریف نموده است
جعل و تزویر عبارتنداز:
ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی ، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته ای به نوشته یدیگر یا بکار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب در رکن مادی آن قسمت از جرم که ظهور و نمود بیرونی و خارجی پیدا کندتحت عنوان عنصر مادی جرم بشمار می رود که شامل رفتار مجرمانه و مرتکب جرم و موضوع جرم و شرایط و اوضاع و احوال لازم برای تحقق جرم است.
رکن معنوی جرم جعل مانند بسیاری از جرائم عمدی نیازمند عنصر روانی است تا مرتکب آنها را بتوان مجازات کرد بنابراین سوء نیت از عناصر لازمه ی جرم جعل ب شمار می رود که بر دو نوع عام و خاص می باشد.
جرم جعل
جعل یکی از جرایم بسیار مهم می باشد که در قانون مجازتهای سنگینی برای آن درنظر گرفته شده است .جعل در لغت به معنای دگرگون کردن و وضع کردن و قرار دادن و… بکار رفته است.
در قانون تعریفی از جرم جعل ارائه نشده است ولی بعضی از اساتید حقوق در این مورد تعاریفی ارائه کرده اند که به ذکر بعضی از آنها اکتفا میکنیم.
الف) جعل عبارتست از :ساختن نوشته هایی بر خلاف حقیقت یا اینکه امضایی مشابه امضای دیگری را در سندی زدن .هر خلاف حقیقتی را نمی توان جعل شمرد.
ب) جعل یا سند سازی عبارتست از :ساختن نوشته ای بر خلاف واقع همراه با سوء نیت به طوری که به دیگری ضرر برساند چه به صورت تقلب مادی مانند تغییر و تبدیل و یا تقلید کلمات ، چه تقلب معنوی مانند تغییر در موضوع یک نوشته در زمان تنظیم .
ج) جعل عبارتست از: ساختن و تغییر دادن یک نوشته به ضرر دیگری از روی حیله و نیرنگ دکتر میر محمد صادقی درتعریف سند مجعول اینگونه گفته است :سند مجعول سندی است که در ظاهر امر در مورد تنظیم کننده خود یا مفاد خود به خواننده دروغ می گوید.
سوء نیت عام
سوءنیت عام در جرم جعل همان عمد و آگاهی مرتکب در ساختن و یا تغییر دادن است یعنی عمل باید آگاهانه انجام شود و اگر در حالت مستی ،خواب و یا بی ارادگی انجام شود سوء نیت عام نخواهد بود.
سوء نیت خاص
سوء نیت خاص نیز قصد فریب دادن افراد در پذیرفتن سند یا نوشته ی جعلی به جای اصل و از این طریق ورود ضرر به آنهاست یعنی قصد ایراد هر گونه ضرر مادی یا معنوی بدون اینکه نفع بردن شخص جاعل ضروری باشد.
با این اوصاف قصد وارد کردن ضرر مادی و معنوی به دیگری برای تحقق عنصر روانی جرم جعل کافی خواهد بود .دیوان عالی کشور در یکی از آرای خود اینگونه بیان میدارد:در بزه جعل حتما شرط نیست که فرد مرتکب استفاده نماید بلکه با تحقق سایر ارکان و عناصر بزه مزبور اگر استفاده غیر هم، ولو به نحو امکان و قابلیت محرز گردد عمل جعل خواهد بود.
شروع به جرم استفاده از سند مجعول
اصل بر این است که شروع به جرم هیچ جرمی ،جرم محسوب نمی شود مگر اینکه اقدامات انجام شده عنوان مجرمانه مستقل داشته باشند یا شروع به جرم آن جرم ، جرم انگاری شده باشد. با توجه به مستندات قانونی شروع به جرم استفاده از سند مجعول از سوی قانونگذارجرم محسوب نمی شود. بنابراین تحت تعقیب قرار دادن شخص به این دلیل امکان پذیر نخواهد بودمگر اینکه اقدامات انجام شده به خودی خود قابل مجازات باشد.
تشریفات رسیدگی به جرم جعل
شخص شاکی باید بداند که کدام مرجع قضایی صلاحیت رسیدگی به شکایت وی را دارد تا دعوای خود را به آن مرجع قضایی تقدیم نماید.
مطابق ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ که مقرر می دارد
دادگاه کیفری دو صلاحیت رسیدگی به تمام جرایم را دارد مگر اینکه به موجب قانون در صلاحیت مرجع دیگری باشد.
همچنین بر اساس مواد۳۱۰و۳۱۱ قانون آیین دادرسی کیفری که مقرر می دارد
متهم در دادگاهی محاکمه می شود که جرم در آن حوزه واقع شده است و همچنین شرکا و معاونین جرم در دادگاهی محاکمه می شوند که صلاحیت رسیدگی به اتهام متهم اصلی را دارد. باید گفت دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم جعل دادگاه محل وقوع جرم است.یعنی دادگاهی که رفتار مجرمانه در محل آن صورت گرفته است.
احکام حقوقی مربوط به جرم جعل و استفاده از سند مجعول
شروع به جرم جعل
شروع به جرم در حقوق کیفری اینگونه تعریف شده که هرگاه شخصی از مرحله تصمیم گیری عبور کرده و با فراهم نمودن وسایل جرم به مرحله ی اجرا وارد شود تا زمانی که جرم بطور کامل محقق نشده می توان شروع به جرم را جهت شخص مرتکب تصور نمود .یعنی در واقع در شروع به جرم عنصر مادی به طور ناقص اتفاق افتاده است.
در ماده ۵۴۲قانون مجازات اسلامی به مجازات شروع به جعل و تزویر اشاره شده است
که در خصوص این جرم ظاهرا اعمال متقلبانه ای بر روی نوشته یا سند یا هر مدرک دیگری انجام می شود .ولی هنوز به اتمام نرسیده است را می توان به عنوان شروع به جرم جعل در نظر گرفت .مانند اینکه فردی اقدام به طراحی اسکناس تقلبی می کند ولی قبل از شروع به عملیات اجرایی توسط مامورین انتظامی شناسایی و دستگیر می شود.
بر اساس ماده۵۴۲قانون مجازات اسلامی به جعل و تزویر حداقل مجازات تعیین شده همان مورد خواهد بود.
روش اعلام شکایت و هزینه های شکواییه
اعلام شکایت:برای اعلام شکایت نیازی به مکتوب کردن آن نیست هر چند در رویه ی عملی یک فرم از پیش طراحی شده به شاکی داده می شود و ایشان باید شکایت خود را بر روی آن توضیح دهد.
ماده۶۹ آیین دادرسی کیفری در این مورد بیان میدارد که
دادستان مکلف است شکایت کتبی و شفاهی را همه وقت قبول کند . شکایت شفاهی در صورت مجلس قید و به امضا و اثر انگشت شاکی می رسد. هر گاه شاکی سواد نداشته باشد مراتب در صورتمجلس قید و انطباق شکایت با مندجات صورت مجلس تصدیق می شود و حتی وجود ایام تعطیل و شب بودن نیز مانع طرح شکایت نیست.
هزینه های شکواییه
مطابق بند۱۷و۴ ماده۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین شاکی باید از بابت شکایت خود و تصدیق اوراق پیوستی شکواییه هزینه پرداخت نمایدکه به صورت الحاق تمبر ۵۰۰۰۰ریالی و ۵۰۰۰ریالی می باشد که با مراجعه به واحد تمبر دادگاه صالح این هزینه را پرداخت می کند.
همیشه بخاطر داشته باشید. مسائل مشابه حقوقی الزاماََ راه حل مشابهی ندارند بدون مشورت با وکیل یا مشاور حقوقی هیچ گونه اقدامی انجام ندهید.
عدالت گستر
برای مشاوره با شماره های زیر تماس بگیر :
۰۹۱۵۴۴۲۶۰۰۴
۰۹۱۵۴۲۲۹۷۱۴
۰۹۱۵۴۵۶۹۲۱۹
تـــــهــــران
یک تیم حرفه ای شماست .
سلام. اگر شخصی بدهکار مبلغ بدهی خود را بر روی کاغذی که کاملا شبیه به چک است بنویسد ولی در واقع چک نباشد و کپی از چک باشد و بصورت جعلی باشد و ضمنا در کنار مبلغ هم درج کرده باشد بابت سود پول، عنوان اتهامی و جرم صورت گرفته چیست؟آیا بدهکار می تواند از درج کلمه سود قصد تهمت رباخواری را به طلبکار بزند؟
باسلام درپاسخ به سوال شما باید به عرض برسانم
جعل یعنی استفاده از سند ،مخدوش کردن ،الحاق کردن ….وو
حال اینکه شما میفرمایید شخصی کپی از چک تهیه نموده ومبلغی را قیدنموده
خوب این خود یعنی جعل واستفاده از سند مجعول است ومجازات کیفری سختی برای جاعل درقانون مجازات تعیین گشته است.
باتشکرازنگاه شما
با سلام و عرض ادب ، در استان تهران یکی از دوستان بنده با امضای مجعول من به عنوان عضو هیات مدیره و یک نفر دیگر به عنوان بازرس اصلی شرکت ذیل اساسنامه و اظهارنامه و چندین صورتجلسه هیات موسسین و ….اقدام به ثبت شرکت نموده و از بانک وام اخذ نموده است که با شکایت ما مبنی بر جعل و استفاده از سند مجعول که طی در خواست ما اسنادفوق که حدود ۲۰ فقره میباشد کارشناسی شده که کارشناسان بدوی ، نظریه تکمیلی بدوی ، و هیات ۳ نفره ، هیات ۵ نفره صراحتا اعلام نمودند که امضاهای فوق از طرف متهم صادر گشته است که دادگاه بدوی متهم را ازبابت جعل به یکسال و استفاده از سند مجعول به شش ماه حبس تعزیری و امحا اسناد فوق رای داده که با اعتراض متهم پرونده در تجدید نظر از حیث اتهام جعل برایت گرفته (مستشاران در رای اصداری اعلام نمودندکه از حیث توجه بزه جعل به تجدید نظر خواه ، تردید وجود دارد و با توسل به اصل منیع برایت به استناد ماده ۴ ق آ د ک ۱۳۹۲رای مربوطه را نقض و از جهت اتهام بزه جعل تبریه می گردد ) و از لحاظ استفاده از سند مجعول رای صادره تاییدمی گردد ، در صورتی که مستشاران به لایحه دفاعیه بنده هیچ توجهی ننموده اند و اکنون هم متهم از بابت استفاده از سند مجعول هم به دیوان عالی کشور اعاده دادرسی نموده است ولازم به توضیح است که بنده بمدت ۳ ماه نزد شرکت فوق به عنوان مدیر معاونت مالی و اداری همکاری داشتم نه به عنوان عضو هیات مدیره ،که بعد از سه ماه که متوجه یک سری تخلفات حرفه ای متهم شدم از شرکت طی اظهار نامه ای استعفا دادم . ولی متهم بدون توجه به استعفای ما مبادرت به برگزاری جلسات متعدد نموده و صورتجلسات را با امضای مجعول ارسال می کرد ، به نظر جنابعالی در خصوص رای صادره و اینکه پرونده در دیوان مطرح است چکار می توانم بکنم !؟؟
باسلام خدمت شما بزرگوار
درخصوص اینک جرم جعل واستفاده ازسندمجعول بدون امضای شما دراوراق شرکتنامه بوده و تمامی شرکا بدون اطلاع شما وام اخذکردند و متاسفانه بااینک ادله اثبات به نفع شما بوده اما قضات محترم بدون درنظرگرفتن نظرات کارشناسی جهات خفیفدجرم را لحاظ نموده وحکم قطعی میباشد وزمانی قابل نقض هست که شما ادله جدید کشف نماییدتا اعاده دادرسی نمایید
اما ایکاش در طرح شکایت اولیه شما مبحث کلاهبرداری را نیز مطرح مینمودیدتا جنبه اخذمالی(وام)نیز مطرح وپیگیری میشد
الان هم متاسفانه حکم قطعی هست
و توصیه میکنیم یا با همکاری سایر شرکا ازطریق اداره ثبت اقدام به انحلال شرکت نمایید
یا سهام خودرا به یکی از شرکا منتقل نماییدو حتمن اگهی اخرین تغییرات شرکت را به ثبت برسانیدتا حداقل از نام شما بعنوان سهامدار در خصوص بدهی قبل وبعدشرکت بری ذمه شوید
باتشکرازنگاه شما
با سپاس فراوان وتشکر بابت راهنمایی
با عرض پوزش مجدد یک سری فرمها و تعهداتی است که تجدید نظر خواه در آنها هم امضاهای مارا جعل کرده و به بیمه مرکزی ارایه نموده که متنش را خدمتتان ارسال می نمایم _ و اینکه هیچ کدام از این فرم تعهدنامه ها در دادگاه کارشناسی و مطرح نشدند آیا به عنوان مدارک تازه جهت نقض حکم دادگاه تجدید نظر می توان استناد کرد یا نه ؟ ( مستندات پرونده فقط اساسنامه شرکت و اظهارنامه و چندتا صورتجلسه هستند که کارشناسی شدند )
تعهدنامه
اینجانبان مدیر عامل و اعضاء هیات مدیره (و دارندگان حق امضاء و قرار دادهای تعهد آور ) شرکت خدمات بیمه ای ………..اصالتاً و به نمایندگی از طرف شرکت ضمن تعهد به رعایت کلیه مقررات و دستور العملهای مربوطه و قرار داد نمایندگی با شرکت بیمه ایران براساس مصوبه مورخه ۹۶/۰۴/۰۹ شورایعالی بیمه ، اقرار به فقد هر گونه رابطه استخدامی کنونی خود و کلیه سهامداران با کلیه دستگاههای دولتی و وابسته به دولت و نمایندگی آن دستگاهها در شرکت نموده و همچنین تعهد می نماییم این امر در تغییرات بعدی (تغییر مدیران و سهامداران و یا تغییر وضعیت شغلی مدیران و سهامداران فعلی از حیث ایجاد هر گونه رابطه استخدامی آتی با دستگاههای مزبور ) نیز دقیقا رعایت گردد .
بدیهی است هر گونه تخلف از مفاد این تعهد نامه در هریک از مراحل تاسیس و یا فعالیت شرکت خدمات بیمه ای ، منجر به لغو پروانه نمایندگی خواهد شد .
(شایان ذکر آنکه مدیر عامل مشمول مقرره عام و مطلق ماده ۱۴ آیین نامه شماره ۵۷ در خصوص انحصاری بودن شغل وی باشد )
مدیر عامل و اعضا هیات مدیره ملزم به رعایت مفاد قانون تجارت ، آیین نامه ۵۷ ، مفاد اساسنامه ،مفاد قرار داد نمایندگی و سایر ضوابط مرتبط با شرکت های سهامی خاص میباشند و با علم و آگاهی به ضوابطمزبور تعهدنامه را امضا ء می نمایند .
نام و نام خانوادگی مدیر عامل محل امضا نام و نام خانوادگی اعضا هیات مدیره محل امضا
۱-
۲-
تعهد نامه ۲
اینجانبان مدیر عامل و اعضای هیات مدیره (و دارندگان حق امضای اسناد و قرار دادهای تعهد آور ) و سهامداران شرکت خدمات بیمه ای …………….(در شرف تاسیس ) اصالتاًو به نمایندگی از طرف شرکت ضمن تعهد به رعایت کلیه قوانین مربوطه و قراردادنمایندگی با شرکت بیمه ایران و آیین نامه های مصوب شورایعالی بیمه و دستور العملهای لازم الاجرا که ذیل این تعهدنامه آمده است و همچنین تعهد می نماییم که این موارد در تغییرات احتمالی بعدی (تغییر مدیر عامل ، مدیران و سهامداران و یا تغییر وضعیت شغلی مدیر عامل و مدیران و سهامداران فعلی حیث مفاد این تعهدنامه ) نیز دقیقا رعایت گردد .
۱- نمایندگان و کارگزاران بیمه نمی توانند سهامدار شرکت های نمایندگی و کارگزاری بیمه باشند .
۲-اعضای هیات مدیره شرکت نمایندگی بیمه نمی توانند در شرکتهای بیمه و یا سازمانهای دولتی شاغل باشند و یا در سایر شرکتهای نمایندگی و یا کارگزاری بیمه سمت و یا سهم داشته باشند و یا به عنوان نماینده یا کارگزار حقیقی فعالیت کنند .
۳- مدیر عامل ، اعضای بیمه ای هیات مدیره و مسئولین دفاتر فرعی مشمول مفاد ماده ۱۴ آیین نامه نمایندگی بیمه خواهند بود
۴- هیچ یک از اعضای هیات مدیره ، مدیر عامل و قایم مقام مدیر عامل و کارکنان شاغل (اعم از ساعتی،قراردادی ،پیمانی ،رسمی و….) بیمه نمی توانند در سایر موسسات بیمه ، بیمه مرکزی ایران و کارگزاری ها و نمایندگیهای بیمه سمت و یا سهم داشته باشند .
۵- مدیر عامل ، اعضای هیات مدیره و سهامداران شرکتهای نمایندگی و کارگزاری بیمه نمی توانند رابطه استخدامی با دستگاههای دولتی و وابسته به دولت و نمایندگی آن دستگاهها در شرکت داشته باشند .
۶- همچنین با توجه به مصوبه هیات عامل محترم بیمه مرکزی ایران :
الف) تنها یک مجوز فعالیت نمایندگی یا کارگزاری بیمه به زوجین اعطاء می گردد
ب) هر شخص (حقیقی یا حقوقی ) نمی تواند در بیشتر از یک نمایندگی و کارگزاری عضو هیات مدیره یا مدیر عامل باشد .
ج) شرکتهای نمایندگی و کارگزاری بیمه نمی توانند سهامدار عمده شرکتهای بیمه در مناطق آزاد باشند .همچنین اعضای هیات مدیره و مدیران عامل اینگونه شرکنها نمی توانند در شرکتهای بیمه مناطق ازاد مسئولیت اجرایی داشته باشند .
۷- مدیر عامل ، اعضاء هیات مدیره ملزم به رعایت قانون تجارت ، آیین نامه ۵۷ ، مفاد اساسنامه ، مفاد قرارداد و سایر ضوابط مرتبط با شرکت های سهامی خاص باشند و با علم وآ گاهی به ضوابط مزبور تعهدنامه را امضا ء می نمایند .
مدیر عامل محل امضا اعضاء هیات مدیره و سهامداران محل امضاء
۱-
۲-
۳-
باسلام درخصوص ادامه سوال شما مبنی بر طرح شکایت مجددازمراجع قضایی در حال حاضر پروندهدجعل واستفاده از سندمجعول رای محکومیت گرفته اید اصل عنوان اتهامی هست مثلا اگرشخصی به جرم توهین درمورخه … قرارمنع تعقیب یا قرارمجرمیت یادمحکوم به محکومیت شده نمیشه مجدد ان شخص را به همان عنوان مجرمانه طرح شکایت کرد..اعاده دادرسی یعنی کشف مدرک ادله جدید ونقض رای صادره
اما مجددطرح دعوی کنید که درهمون تایم جعل اولیه مدارک دیگ هم جعلی بود همین رویه تایمرادامه خواهد یافت و طرف مقابل دفاع میکند.. ادله اولیه شما باتوجه یه نظرکارشناسی خط که بنفعتون بوده این متهم هست که از دفاعیات خود تونستند تخفیف تبدیل مجازات بگیرند.موفق باشید